Chỉ một thao tác sai trong ca phẫu thuật, một quyết định vội vàng trong chăm sóc, hay một thiết bị bị lỗi nhẹ cũng có thể dẫn đến hậu quả không thể cứu vãn cho người bệnh. Những sự cố y khoa nghiêm trọng không chỉ khiến bệnh viện đối mặt với tổn thất chuyên môn mà còn ảnh hưởng đến niềm tin và sinh mạng con người. Chính vì vậy, việc nhận diện, phòng ngừa và báo cáo các sự cố y khoa nghiêm trọng là điều bắt buộc tại mọi cơ sở khám chữa bệnh, theo quy định của Bộ Y tế.
6 Nhóm sự cố y khoa nghiêm trọng bắt buộc phải báo cáo
Trong lĩnh vực y tế, việc nhận diện và báo cáo các sự cố y khoa nghiêm trọng là yếu tố then chốt nhằm đảm bảo an toàn người bệnh và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Dưới đây là 6 nhóm sự cố bắt buộc phải báo cáo theo quy định.
1. Sự cố trong phẫu thuật và thủ thuật
Đây là nhóm sự cố phổ biến nhất, bao gồm các tình huống như phẫu thuật nhầm vị trí, bỏ quên dụng cụ trong cơ thể, sai kỹ thuật hoặc sai phương pháp điều trị. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, các sự cố này có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và pháp lý.
2. Sự cố môi trường và kỹ thuật trong khu điều trị
Các tai nạn liên quan đến môi trường như bỏng, sốc điện, tiếp xúc hóa chất độc hại, thiếu oxy hay cháy nổ trong khu điều trị đều cần được báo cáo. Dù hiếm gặp, nhưng các tình huống này có thể đe dọa tính mạng người bệnh nếu không được cảnh báo và phòng ngừa tái diễn.
3. Sự cố chăm sóc người bệnh
Bao gồm các sai sót trong quá trình điều dưỡng như tiêm nhầm thuốc, truyền sai máu, để người bệnh ngã hoặc nhiễm khuẩn bệnh viện. Đây là nhóm sự cố dễ xảy ra nếu nhân viên y tế không tuân thủ đúng quy trình chăm sóc.
4. Sự cố trong quản lý người bệnh
Các lỗi trong việc giao nhận trẻ sơ sinh, bỏ quên bệnh nhân sau phẫu thuật, hoặc để người bệnh tự tử trong bệnh viện thuộc nhóm này. Những tình huống này thường ít khi xảy ra nhưng khi xảy ra lại có hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
5. Sự cố do thuốc và trang thiết bị y tế
Sử dụng thuốc bị nhiễm khuẩn, thiết bị y tế không đạt chuẩn, đặt ống sai kỹ thuật, hoặc lỗi kỹ thuật gây tắc mạch đều là các sự cố nguy hiểm. Chúng cần được phát hiện sớm và báo cáo ngay để tránh đe dọa đến tính mạng người bệnh.
6. Sự cố do hành vi vi phạm đạo đức, pháp luật
Bao gồm các hành vi sai phạm chuyên môn như lạm dụng bệnh nhân, hành hung, bắt cóc trẻ sơ sinh… Đây là nhóm sự cố đặc biệt nghiêm trọng, cần được xử lý và truy cứu trách nhiệm rõ ràng.

Văn hóa an toàn người bệnh bắt đầu từ việc dám nhìn nhận sai sót
Xây dựng môi trường y tế an toàn không chỉ là việc đầu tư vào máy móc hay kỹ thuật, mà là phát triển một văn hóa báo cáo sự cố y khoa nghiêm trọng một cách trung thực, không đổ lỗi. Điều này đòi hỏi mỗi cán bộ y tế phải được đào tạo đầy đủ về quy trình, kỹ năng xử lý sự cố và đặc biệt là tinh thần trách nhiệm với sinh mạng người bệnh.
Điều này đòi hỏi mỗi cán bộ y tế phải được đào tạo bài bản về quy trình báo cáo, kỹ năng xử lý khủng hoảng, và quan trọng nhất là tinh thần trách nhiệm cao đối với sinh mạng người bệnh. Chỉ khi y bác sĩ và nhân viên y tế được trao quyền và khuyến khích nói lên sự thật, môi trường y tế mới thực sự trở nên an toàn, nhân văn và bền vững.
Nâng cao nhận thức để chủ động
Đừng đợi đến khi sự cố nghiêm trọng xảy ra mới bắt đầu xử lý. Sự chủ động trong phòng ngừa luôn hiệu quả hơn gấp nhiều lần so với phản ứng sau hậu quả.
Việc cập nhật kiến thức thường xuyên, tham gia các khóa đào tạo liên tục về an toàn người bệnh và quản lý sự cố y khoa không chỉ giúp đội ngũ y tế nâng cao năng lực chuyên môn mà còn là giải pháp bền vững để bảo vệ cả người bệnh lẫn chính những người làm nghề y.
Khóa CME An toàn người bệnh của Viện Khoa học Quản lý Y tế
Viện Khoa học Quản lý Y tế tổ chức khóa học CME An toàn người bệnh (24 tiết) nhằm trang bị cho cán bộ y tế những kiến thức và kỹ năng cần thiết để chủ động phòng ngừa, nhận diện và xử lý các sự cố y khoa một cách hiệu quả – góp phần xây dựng môi trường y tế an toàn, nhân văn và chuyên nghiệp.
Nội dung chuyên môn nổi bật
Khóa học tập trung vào các chủ đề thiết yếu, gắn liền với thực tiễn lâm sàng:
-
Tổng quan về an toàn người bệnh: Nhận diện các yếu tố nguy cơ, văn hóa an toàn và hệ thống báo cáo sự cố.
-
Phòng ngừa sự cố y khoa trong việc xác định người bệnh và cải thiện thông tin trong nhóm chăm sóc: Đảm bảo đúng người – đúng can thiệp – đúng thời điểm.
-
Phòng ngừa sai sót trong sử dụng thuốc: Cập nhật quy trình 5 đúng, cách nhận diện và xử trí lỗi thường gặp.
-
Phòng ngừa sự cố y khoa trong phẫu thuật: Nhấn mạnh vai trò của danh mục kiểm tra an toàn phẫu thuật (surgical safety checklist).
-
Phòng và kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện: Áp dụng chuẩn kiểm soát nhiễm khuẩn nhằm bảo vệ cả người bệnh và nhân viên y tế.
-
Phòng ngừa sự cố y khoa trong chăm sóc và sử dụng vật tư, trang thiết bị y tế: Hướng dẫn thực hành an toàn, kiểm tra thiết bị, quy trình xử lý sau sử dụng.
Thời lượng & Chứng chỉ
-
Thời lượng học: 24 tiết (05 buổi)
- Thời gian: Học 19h30 – 22h, liên tục các ngày trong tuần (kể cả T7-CN)
-
Hình thức: Học online qua phần mềm
-
Chứng chỉ: Cấp Chứng nhận “An toàn người bệnh” CME 24 tiết theo đúng quy định của Bộ Y Tế.

Báo cáo kịp thời các sự cố y khoa nghiêm trọng không chỉ là trách nhiệm nghề nghiệp mà còn là hành động nhân văn, góp phần bảo vệ an toàn người bệnh và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Hãy tham gia khóa học “An toàn người bệnh” của Viện Khoa học Quản lý Y tế để nâng cao nhận thức, chuẩn hóa quy trình và cùng chung tay xây dựng một môi trường y tế an toàn – minh bạch – bền vững.